Thursday, April 28, 2011

Ус Ус Ус


Америкт нэг хүн боловсон жорлонд бие засчихаад усаа татахад Африкт нэг хүн тэр хэмжээний ус дутагдсанаас харангадаж үхэж байна гэвэл та итгэх үү? Харамсалтай нь бодит байдал ийм байна. Дэлхий дүүрэн ус цэлэлзэж байхад харангадаж үхээд байхдаа яахав дээ гэж үү? Тийм ээ. Гэвч дэлхийг бүрхдэг нийт усны дөнгөж 2.5 орчим хувь нь цэвэр ус бөгөөд түүний ихэнх нь туйлын мөсөнд буюу газрын гүнд түгжигдсэн байдаг юм. НҮБ-ын Байгаль орчны хөтөлбөрийн үзэж байгаагаар дэлхийн гадаргуу дээрх болон газар доорх цэвэр усны нэг хүрэхгүй хувийг хүмүүс хэрэглэх боломжтой. Хамгийн бүдүүлгээр харьцуулж хэлэхэд юмкость дүүрэн уснаас ганцхан дусал нь л бидэнд оногдоно гэсэн үг байна шүү дээ.

Tuesday, April 26, 2011

Хариулмааргүй санагдаад...


Өнөөдөр ажил гэж арзгар үснээс минь их, сэгсгэр толгойгоо сэжих завгүй суулаа.. Мессенжерийн статус дээр “Завгүй” гэдэг үг өлгөөстэй. Дэлгүүрийн хаалганд өлгөөтэй байдаг “Closed” гэдэг шиг л харагддаг байх даа бусдад бол. За тэгээд яахав, завгүй Сэгсгэр бичиж байгаа юмандаа нэг баримт олчих санаатай “News.mn” рүү харайгаад орж явчихлаа. Эднийхээр орох бүхэндээ “Entertainment news” рүү нь нэг шагайгаад гардаг хүн л дээ би. Тархи нүднийхээ ядаргаанд таслал тавиад үргэлжлүүлэх гэж тэр л дээ. Тэгсэн тэнд ийм нэг өгүүлбэр байна аа. “Амьдрал хэмээх замаар алхаж явахад хаа нэгтээгээс, хэн нэгэн үргэлж л чам руу чулуу шиднэ. Тэр чулуугаар юу хийх вэ гэдгээс бүх зүйл шалтгаална. Хана уу? Эсвэл гүүр үү? Чи өөрөө өөрийнхөө амьдралыг бүтээн цогцлоох архитектор нь гэдгээ хэзээ ч битгий март”. Таалагдлаа. Таалагдангуут нь татаж авчраад мессенжерийнхээ статус дээр залчихлаа даа хөөрхий. Тэгсэн одоо дор дурдах найз бүсгүйгээс минь сапп гээд л мессеж ороод ирлээ дээ.

Найз: За гоё үг байнаа

Сэгсгэр: Баярлалаа

Ингээд л нөгөө арзайсан ажил руугаа сэгсийсэн толгойгоо буцаагаад дүрлээ дээ. Хийж байсан юмнаасаа уйдангуутаа Зүүдчин блогчны бичиж илүүлсэн материалын үг үсгийн алдааг ньагнасан шигээ суутал “Хүнийг таних тусам адгуустай нөхөрлөх юмсан гэсэн тэсгэлгүй хүслэн төрдөг” гэсэн Гётегийн ишлэлтэй тааралддаг юм байна. Тэгэнгүүт нь уулгамч юм шиг татаж авчраад л дахиад мессенжерийн статус дээр залчихлаа. Тааралдсан аятайхан өгүүлбэр болгоноо татаж авчраад өлгөж байдаг нөхөр л дөө Сэгсгэр бол. Тэгсэн нөгөө найз бүсгүйгээс дахиад л мессеж сапп гээд ороод ирлээ. Тэгээд нэг иймэрхүү яриа өрнөх шив дээ.

Найз: Ter n ch yu yum be

Найз: zugeer l huntei naizlah yumsan gej boddog

Найз: hund jaahan oirhon huntei ch yumuu

Сэгсгэр: minii ug bish Getegiin ug ee naizushka

Найз: medej bna. ter Getё-doo damjuulaad helchiheerei

Сэгсгэр: Gete nas baraad zuu gariu jil ungurcheen

...
Ингээд хэрүүл ч биш хэлцэл ч биш балай юм үргэлжилсээр ер нь бараг хэрүүл болоод дуусах шив дээ. Учрыг нь ч сайн ойлгосонгүй. Манай найз харин надад ойлгуулж өгсөөн. Чиний зөрүүд хөдөлчихөж гэж байна билээ. Тэгсэн юм байлгүй хэхэ. Тэгэхдээ би найз нөхөд бие биенийхээ үзэл бодлыг хүндэтгэдэг, сэтгэлгээний хувьд хил хязгаартай байсан нь дээр гэж үздэг хүн л дээ. Харин миний найз миний статусан дээр тавьсан үг бүхэнд онцгой ач холбогдол өгдөг, тэр үгсийг миний сэтгэлзүйн илэрц гэж ойлгодог хүн байгаа юм. Тэгээд л найзын ёсоор, хүлээсэн үүргийнхээ дагуу мөнөөх статусан дээр тавигдсан “үйлийн үртэй” үгээр дамжуулан миний ажлын өдөр ямархуу өнгөрч байгааг, мөн яагаад “аймаар” үг тавих болсон зэргийг маань шалгааж гардаг юм. Заримдаа би хариулмааргүй санагддаг...

Sunday, April 10, 2011

Улам-Оргихын шүлэг


Хувь тавилан бид хоёр
Заримдаа жаахан маргалдахаараа
Эртний дайчдын хурц иртэй

Хутга шиг үгсээр хоёр биенийхээ

Зүрхийг зүсэж хуруугаа эсгэчихээд

Нэрэлхсэндээ дараа нь хоорондоо хуруудаж

Ялагдсаныгаа ойролцоох эмийн сан руу

Хурууны боолтонд гүйлгээд

Хувь тавилан бид хоёр

Худал инээмсэглэх завгүй
Гэгээн амьдарч байна, энүүхэндээ...
Номын садан, эрхэм дүү Улам-Оргихдоо төрсөн өдрийн мэнд хүргэе.