Сэгсгэр нь эмээгээ дурсаад...

Миний буурал ээж агаа бид хоёрт жил бүрийн Цагаан сараар шинэ дээл хийж өгдөг сөн. Агаагийн дээлийг заавал түрүүлж гаргана. Би гэж адгуу амьтан дээлээ хүлээгээд, агаагийн дээлийн хаваасыг хол шид гэж эмээгээ даапаалаад урвагнаж суудаг сан. За тэгээд л миний дээлийг эсгээд эхлэхээс нь аваад л эмжиж хадахыг нь хүртэл харж, энэ нь ийм тэр нь тийм болчихлоо гэж ирээд л нэг их том амьтан эмээгээ уймруулж хошуу нэмэрлэж суудаг байж билээ.
Эмээ намайг олон үг болоод эхлэнгүүт л үглэж гарна. Энэ ер нь олигтой амьтан болох шинжгүй л золиг, муу ахынхаа дээл хувцасанд атаархана, газар дээр хоёулхнаа юм байж. Өөрийнхөө юманд ихээхэн өрөлхүү. Хэн чамайг ийм болгочихов, би юу, аан гэж ирээд л нэг их сүрхий загнамар болсноо хэзээний л нөгөө цайлган уймраа зангаараа, “За миний хүү цайгаа гал дээр тавина байгаа, цаад муу агаа чинь хацар нь ягаарсан юм сүрхгээд л ороод ирэх нь болж байна” гээд л дөнгөж саяхан үглэж дуулж байсан “муу жаал”-аа татаж үнсээд өндөлздөг сөн.
Эмээ нэг жил надад дээл хийдэггүй ээ. Цагаан сар болох гээд хөөрхий муу Сэгсгэр хуруу даран догдлоод байдаг, дээл байдаггүй. Агаагийн дээлийг аль хэдийнэ оёод авдрандаа хийчихсэн. Агаа ч гэж нударгатай дээл анх өмсөнө гэж сагсуурсан мундаг амьтан урдуур хойгуур гарахдаа намайг өдөж нударч, эргээд ховлож орилохын завдалгүй эмээг аргалан сайн хүн болж гар хурууных нь үзүүрт бөндөгнөөд хачаан хачин. Уур хүрээд эмээтэйгээ муудаж дуугаа хурааж духаараа хараад ихээхэн эвгүй сууж байсан муу Сэгсгэрийг өрөвдсөн уу яасан эмээ гэнэтхэн татаж үнсээд чихэнд минь “нууц” шивнэх нь тэр.
-Аав нь хүүхэндээ дээлнээс өөр гоё юм авсан гэнэ лээ, миний хүү мэдээгүй юм шиг л байгаарай за юу...
-Хүүе эмээ, тэгвэл тэр чинь юу юм? Надаа шинэ пальто авчихсан байна тийм ээ? Гоё доо, агаад хэлчих үү?
-Агаадаа битгий хэл. Эмээ нь чамд хэлэхгүй ёстой юм уг нь. Чи бид хоёр ингээд сагсуураад байвал хэрэгт орно шүү. Аяд гэм зомо... /Эмээ агаа бид хоёрыг ЗОМО гэж их хэлдэг сэн. Сүүлд мэдэх нь ээ, золиг моньд гэсэн үгийн товчлол байдаг байгаа хахаха/
-Аав тэгээд шинэ пальтог маань хэзээ өгөх юм? Би шинийн нэгэнд тэгээд аавынх руу юу өмсөж явах юм? /хариугүй уйлчих шахан айлгангаа/ -Уг нь шинэ дээлээ өмсөж очоод гоё польтогоороо солиод өмсчих байсан юм...
–Миний хүүхний ноднингийн дээл байгаа шүү дээ, яагаав өнөө...
-Үгүй, үгүй. Би юу гэж тэр муу хуучин дээлийг чинь өмсөж байх юм /хэзээний бэлэн нулимс нь гараад ирчихсэн уухилж байгаа мань Сэгсгэр/
-За за, миний хүү хичээлээ хийж бай. Эмээ нь орой хэдэн бууз нэмж хөлдөөчихөөд амжвал нь дээл эсгэе даа тэгвэл хүүдээ.
–Одоо яаж амжих юм /енгэнэтэл орилонгоо/. Би тэгвэл Цагаан сараар аавынд очихгүй. Тэр муу пальтог нь ч өмсөхгүй мэдэв үү.
–За барагтайхан байж үзээрэй хүүхээ. Ямар юмандаа цийгээв чи. Би үхээ юу, айн /эмээ ухасхийхийн хамт Сэгсгэр ч амжаад гүйгээд гарна/
Тэр чигээрээ гадуур эргэлдэж сүүлдээ айлын хүүхдүүдтэй тоглож баахан манаргасаар “Хоолоо ид ээ миний хүү” гэж дуудуулан орж ирэхдээ дээлнийхээ хэрүүлийг ч хэдийнэ мартчихаж. Айлын хүүхдүүдэд пальтотой болж байгаагаа гайхуулахаа харин мартаагүй гэж байгаа. Барааг нь хараагүй нөгөө гайхал шинэ пальтог чинь юүдэнтэй, улаан эрээн, ханцуй дээрээ, бас хормой дээрээ хар үстэй гэж ирээд л баахан гайхуулсан юм даг.
Битүүний урд өдөр муу эмээ минь гэрийнхээ утаа тоосыг гөвж, угаалга арчилга хийж, агаа бид хоёр ч яахав тусын нэмэргүй амьтад гай болохгүй нь их юм гэсэн шиг гадаа тоглосоор өнжиж, тоглоомондоо ядарсан хоёр нөхөр сартайтлаа хурхираад унтаад өгч. Битүүний өглөө босоод ирсэн чинь эмээ нэг их жоготой мушийснаа
–Алив Сэгсгэр золиг, тэр авдар уудлаадах гэдэг юм. Авдран дотор агаагийн дээлтэй ав адилхан хул шаргал торгоор хийсэн шинэ дээл байж байх нь тэр.
–Өө-хө, би дээлтэй болчихсон доо гээд л шууд углатал ёстой юм ёсоороо гэдэг шиг яг сайхан таарчихаж. Нэг их баярлаж сүйд болсонгүй. Шинэ пальтогоо өмсөх юм чинь гэсэн шүү юм бодоод, тэгсхийгээд л тоглоомондоо год хийгээд арилсан сан...
Харин хойтон жил нь би шинэ дээл өмсөөгүй. Пальто маань ч хуучирчихсан байлаа. Эмээ минь бурханы оронд одоод агаа бид хоёр аавынд ирсэн болохоор Шинийн нэгний өглөө авдар руугаа ухасхийх ч хэрэг гараагүй юм.