Эртээ урьдын цагт...

Хэтэрхий үнэтэй цаг хугацааг дурсамжаар хучаад

Хэнэггүйхэн оршуулж билээ...

“Төгрөг 50”

Пийсүүгээ удахгүй эдгэнэ гэж бэлгэшээгээд
жигүүр ургуулчихлаа хэхэ

Өнгөрөгч бямба ням гариг Пийсүү /муурын зулзага/-гийн минь хувьд үргэлжилсэн час өдрүүд байлаа. Час өдрийн өглөө нь хаалганы хонх тасхийтэл дуугарсанаар эхэлсэн бөлгөө. Арван жилийн ангийн дөрвөн товариш манайд палхийтэл зочилж цомхон гэрийг минь томхон доргиох үес Пийсүү товариш ч даган баясч дарцаглан дэрвэж чухам л “Уйлах хүүхдийн онжиго урд өдрөөс нь загнадгийн” шидийг үзүүлж байв аа. Хууч хөөрөн хуурай согтсон бидний хэдэн нөхөд амаа булаадаг морь шиг амгай зуузай шаргиулан байх тэрхэн торгон мөчид Ертөнцийн эзэнд ер бусаар татагдагч нөхөр маань /зочдын нэг/ яасан юм бүү мэд, яах ийхийн зуургү й муу Пийсүүг минь аваад чулуудчихдаг юм байна. Тэр лав Сатаны хорлол байх. Хачирхалтай нь нөгөө нөхөр Сатанд хорлогдсоноо ч мэдэж байгаа юм алга, xарин муу Пийсүү минь яг юу болоод өнгарснийг мэдэхгүй ч яс махаараа “барцад”-аа гарган орилоод унаж байгаа юм. Сэтгэл өвдсөн гэж жигтэйхэн. Муу муужгайгаа гэрлийн хурдаар шүүрээд авсан боловч Сатанд хорлогдсон найзыгаа өрөвдөөд саарталтсан боловч эелдэг хоолойгоор “Зүгээр ээ, анд аа” гээд дуугарсан чинь харин өөдөөс “Ямарч муур дөрвөн хөл дээрээ буудаг юм. Танай Мяу миа л байна даа” гэж авдаг байгаа. Тэгээд бантсан уу яасан “Маргааш би сүмдээ очихдоо Эзнээс гуйгаад зүгээр болгочихно оо, муур чинь яах ч үгүй” гэлээ. Муужгайдаа орчуулж чаддаггүй, нөгөөдөх минь тасралтгүй орилоод л байдаг. Уг нь манай найзын амласан хугацаа ёсоор бол муужгайны минь хөл өчигдөр зүв зүгээр болчих ёстой байлаа. Тэгсэн чинь, өнөө өглөө ямарч байсан “төгрөг 50, төгрөг 50” гээд үүд хүртлээ майжигнаад л үлдсэн хөөрхий. Орой очиход огт зүгээр болчихсон байгаасай, Аминь!!!!!

Сэгсгэр нь эмээгээ дурсаад...

Миний буурал ээж агаа бид хоёрт жил бүрийн Цагаан сараар шинэ дээл хийж өгдөг сөн. Агаагийн дээлийг заавал түрүүлж гаргана. Би гэж адгуу амьтан дээлээ хүлээгээд, агаагийн дээлийн хаваасыг хол шид гэж эмээгээ даапаалаад урвагнаж суудаг сан. За тэгээд л миний дээлийг эсгээд эхлэхээс нь аваад л эмжиж хадахыг нь хүртэл харж, энэ нь ийм тэр нь тийм болчихлоо гэж ирээд л нэг их том амьтан эмээгээ уймруулж хошуу нэмэрлэж суудаг байж билээ.
Эмээ намайг олон үг болоод эхлэнгүүт л үглэж гарна. Энэ ер нь олигтой амьтан болох шинжгүй л золиг, муу ахынхаа дээл хувцасанд атаархана, газар дээр хоёулхнаа юм байж. Өөрийнхөө юманд ихээхэн өрөлхүү. Хэн чамайг ийм болгочихов, би юу, аан гэж ирээд л нэг их сүрхий загнамар болсноо хэзээний л нөгөө цайлган уймраа зангаараа, “За миний хүү цайгаа гал дээр тавина байгаа, цаад муу агаа чинь хацар нь ягаарсан юм сүрхгээд л ороод ирэх нь болж байна” гээд л дөнгөж саяхан үглэж дуулж байсан “муу жаал”-аа татаж үнсээд өндөлздөг сөн.
Эмээ нэг жил надад дээл хийдэггүй ээ. Цагаан сар болох гээд хөөрхий муу Сэгсгэр хуруу даран догдлоод байдаг, дээл байдаггүй. Агаагийн дээлийг аль хэдийнэ оёод авдрандаа хийчихсэн. Агаа ч гэж нударгатай дээл анх өмсөнө гэж сагсуурсан мундаг амьтан урдуур хойгуур гарахдаа намайг өдөж нударч, эргээд ховлож орилохын завдалгүй эмээг аргалан сайн хүн болж гар хурууных нь үзүүрт бөндөгнөөд хачаан хачин. Уур хүрээд эмээтэйгээ муудаж дуугаа хурааж духаараа хараад ихээхэн эвгүй сууж байсан муу Сэгсгэрийг өрөвдсөн уу яасан эмээ гэнэтхэн татаж үнсээд чихэнд минь “нууц” шивнэх нь тэр.
-Аав нь хүүхэндээ дээлнээс өөр гоё юм авсан гэнэ лээ, миний хүү мэдээгүй юм шиг л байгаарай за юу...
-Хүүе эмээ, тэгвэл тэр чинь юу юм? Надаа шинэ пальто авчихсан байна тийм ээ? Гоё доо, агаад хэлчих үү?
-Агаадаа битгий хэл. Эмээ нь чамд хэлэхгүй ёстой юм уг нь. Чи бид хоёр ингээд сагсуураад байвал хэрэгт орно шүү. Аяд гэм зомо... /Эмээ агаа бид хоёрыг ЗОМО гэж их хэлдэг сэн. Сүүлд мэдэх нь ээ, золиг моньд гэсэн үгийн товчлол байдаг байгаа хахаха/
-Аав тэгээд шинэ пальтог маань хэзээ өгөх юм? Би шинийн нэгэнд тэгээд аавынх руу юу өмсөж явах юм? /хариугүй уйлчих шахан айлгангаа/ -Уг нь шинэ дээлээ өмсөж очоод гоё польтогоороо солиод өмсчих байсан юм...
–Миний хүүхний ноднингийн дээл байгаа шүү дээ, яагаав өнөө...
-Үгүй, үгүй. Би юу гэж тэр муу хуучин дээлийг чинь өмсөж байх юм /хэзээний бэлэн нулимс нь гараад ирчихсэн уухилж байгаа мань Сэгсгэр/
-За за, миний хүү хичээлээ хийж бай. Эмээ нь орой хэдэн бууз нэмж хөлдөөчихөөд амжвал нь дээл эсгэе даа тэгвэл хүүдээ.
–Одоо яаж амжих юм /енгэнэтэл орилонгоо/. Би тэгвэл Цагаан сараар аавынд очихгүй. Тэр муу пальтог нь ч өмсөхгүй мэдэв үү.
–За барагтайхан байж үзээрэй хүүхээ. Ямар юмандаа цийгээв чи. Би үхээ юу, айн /эмээ ухасхийхийн хамт Сэгсгэр ч амжаад гүйгээд гарна/
Тэр чигээрээ гадуур эргэлдэж сүүлдээ айлын хүүхдүүдтэй тоглож баахан манаргасаар “Хоолоо ид ээ миний хүү” гэж дуудуулан орж ирэхдээ дээлнийхээ хэрүүлийг ч хэдийнэ мартчихаж. Айлын хүүхдүүдэд пальтотой болж байгаагаа гайхуулахаа харин мартаагүй гэж байгаа. Барааг нь хараагүй нөгөө гайхал шинэ пальтог чинь юүдэнтэй, улаан эрээн, ханцуй дээрээ, бас хормой дээрээ хар үстэй гэж ирээд л баахан гайхуулсан юм даг.
Битүүний урд өдөр муу эмээ минь гэрийнхээ утаа тоосыг гөвж, угаалга арчилга хийж, агаа бид хоёр ч яахав тусын нэмэргүй амьтад гай болохгүй нь их юм гэсэн шиг гадаа тоглосоор өнжиж, тоглоомондоо ядарсан хоёр нөхөр сартайтлаа хурхираад унтаад өгч. Битүүний өглөө босоод ирсэн чинь эмээ нэг их жоготой мушийснаа
–Алив Сэгсгэр золиг, тэр авдар уудлаадах гэдэг юм. Авдран дотор агаагийн дээлтэй ав адилхан хул шаргал торгоор хийсэн шинэ дээл байж байх нь тэр.
–Өө-хө, би дээлтэй болчихсон доо гээд л шууд углатал ёстой юм ёсоороо гэдэг шиг яг сайхан таарчихаж. Нэг их баярлаж сүйд болсонгүй. Шинэ пальтогоо өмсөх юм чинь гэсэн шүү юм бодоод, тэгсхийгээд л тоглоомондоо год хийгээд арилсан сан...
Харин хойтон жил нь би шинэ дээл өмсөөгүй. Пальто маань ч хуучирчихсан байлаа. Эмээ минь бурханы оронд одоод агаа бид хоёр аавынд ирсэн болохоор Шинийн нэгний өглөө авдар руугаа ухасхийх ч хэрэг гараагүй юм.

...mm...

Орондоо орох бүхэнд амар амгаланг хүсдэг

Огт санахгүй ч гэлээ бяцхан байснаа дурсдаг

Ой дурдатгалаа өлгийдөж шөнийн гүмийг
туулахдаа

Очих зүгээ гэж ...-г л зорьдог

Бенжамин Баттон...

Өчигдөр “Бежамин Баттоны ер бусын тохиодол”-ыг дахиад л үзлээ. Дахиад л гунилаа... Цаг хугацаа, жам ёсыг урвуугаар нь эргүүлчихсэн төдий зүйл биш ерөөс мөнх хийгээд мөнх бусын тухай ажээ. Мөнхийн орчил дундах мөнх бусын орчил нь ерөөс тийм балчир ажээ. Хонгорхон /энэ үгийг тэнэгхэн гэж өхөөрдөн ойлгох нь илүүтэй таалагддаг юм// найзууд минь, миний нүд чихний гэрэл гэгээтнүүд минь, төлжиж амжаагүй сэтгэл гэдэг эрхтний минь ор буурин дээр үлдэж хоцорсон ор сураггүй үлдээмж минь... Санаа алдахаас өөр санаа алга даа.

Сэмхэн сэмэрсэн...

Тэнгэр бүрхэхэд би түгшдэг

Тэнд миний нартай өдрүүд бий...

Сэмбээ минь...

Эндэхийн өвөл
Их удаан өнгөрдөг
Урт наслаарай гэх ерөөлийн
Уйтгартайг тэгэхэд л мэдэрсэн... хэмээн биччихээд уйтгарлаж гунигласан шинжгүй жавар сөрөн цээж задгай сийгүүрдэж явдаг эрхэм анд Доржсэмбээ маань өнөөдөр надад номоо бэлэглэхээр иржээ. Хацар хайрсан хахир өвлөөр халамцуухан сэвж явахтай нь тааралдаад “Сэмбээ минь сэмбий...” гэж загначихаад салснаас хойш нэг л мэдэхүй нэгэн он улирч амжжээ. Ингээд Сэмбээ андын ганц нэг шүлгээс сийрүүлсү.

Үдэш
Дээвэр дээр суусан
Цагаан муур шиг сар
Дээврийн хөндийд
Багтах газаргүй ганцаардана.

Тэр хүн
Тэр хүний
Өмссөн малгай нь
Нисэх гэж байгаа
Хар хэрээ шиг
Тэр өдрийн шуурганд
Тэгж далбигнана
Толгой дотор нь
Тархин дотор нь
Тас хар хэрээний
Том үүр дүрслэгдэнэ
Тийм үүрний өндөг
Цагаан л байдаг даа

Сүнс
Зууханд шатах моддын утаа
Зугуухан яндангаар гарна
Моддын сүнс саарал өнгөтэй